Kay killakunan kashan pasaq qasa killa ch’uño ruwanapaq, hinamantapis tunta ruwanapaq hinallataq khaya oqamanta ruwanapaq kay qollasuyo puna ayllunchiskunapi, echaqa nishanku pasaq pisitan qasashan kay wata kay pata ayllukunapinispa llaqta runakunaqa nishallankutaq.

Ch’uño ruwanapaq papata mast’arparina panpapi iskay tutata manachaytaq kinsa tutsts ima, imaynachus qasa qasan chayman hina, hinaspataq saruna pampapi chaymantataq unuwan maqchina hinaspa wakmanta mast’arparina qasananmpaq, chaymantaraq ch’akichina chaytaq iskay chunka watata awantan mihunapaq.

MISTI RIMAYPI: En esta época del invierno en toda la región altiplananica se elabora el chuño negro, la tunta ó moraya (chuño blanco) y la cjaya, se obtienen del proceso de deshidratación. Para su elaboración, las papas se extienden en el piso por una o dos noches para su procesamiento por la helada. Después se pisan, se pelan y se lavan en agua para volver a extenderlas en el piso.